درمان زانو ضربدری چگونه انجام می‌شود. شاید کسانی که مبتلابه عارضه زانو ضربدری هستند و از شکل پاها و زانوهای خود ناراضی هستند این سؤال را بسیار بپرسند. در این مقاله توانبخشی ایرانیان را دنبال کنید تا در مورد درمان زانو ضربدری بیشتر بدانید.
زانو ضربدری چیست
اجازه بدهید که قبل از پرداختن به مقوله درمان زانو ضربدری اندکی در مورد این مشکل صحبت کنیم که اصلاً چیست و به چه نوع زانوهایی ضربدری اطلاق می‌گردد.
در علم پزشکی به زانو ضربدری ” ژنو والگوم” نیز گفته می‌شود درواقع وضعیتی غیرطبیعی است که در آن فرد نمی‌تواند به‌طور هم‌زمان زانو و مچ پای خود را جفت کند. در این عارضه که حالت ژنتیکی و یا متابولیک دارد تغییر شکل قوز شصت پا باعث این می‌شود که زانوها به سمت داخل انحنا پیدا کند و پاها حالت ضربدر به خود بگیرد. در این حالت فشار زیادی بر مفصل بیرونی زانوها وارد می‌شود.
اغلب افراد دارای مشکل زانو ضربدری قادر به لمس مچ‌های جفت شده خود وقتی زانوهای خود را جفت کرده‌اند نیستند.
این حالت معمولاً در کودکاندارای ۳ سال سن دیده می‌شود و اینکه در دختران بیشتر از پسران شایع است. نگرانی‌ها برای این عارضه زمانی شروع می‌شود که فرد سن ۸ سالگی را پشت سر گذاشته باشد و هنوز این عارضه را در زانوهای خود داشته باشد. در این صورت باید به دنبال درمان زانو ضربدری باشیم.
علائم و نشانه‌های زانو ضربدری
گفتیم که بیمار در این بیماری نمی‌تواند پای خود را به‌درستی جفت کند. وجود مقدار کمی فاصله بین زانوها (حدود ۱۰ سانتی‌متر) طبیعی است ولی اگر نشانه‌های زیر نمایان شدند لازم است به یک متخصص ارتوپدی و یا فیزیوتراپ مراجعه شود:
- فاصله بیش از ۱۰ سانتی‌متر در بین دو قوزک پا
- انحراف زانوها به سمت داخلی و یا بیرون
- احساس درد در زانو
- مشکل در هنگام ایستادن و راه رفتن
تشخیص زانو ضربدری
همان‌طور که گفته شد زانوی ضربدری علائم مشخصی دارد که ممکن است پزشک یا فیزیوتراپ هم از آن علائم استفاده نموده و این عارضه را تشخیص دهد.
- چنانچه بیمار نتواند پای خود را به‌درستی جفت کند و مچ‌ها و یا زانوها با هم فاصله‌ای بیشتر از ۱۰ سانتی‌متر داشته باشند احتمالاً فرد به عارضه زانوی ضربدری مبتلا است.
- درروش دیگر تشخیص پزشک متخصص علاوه بر بررسی سابقه خانوادگی و پزشکی بیمار او را ازلحاظ تقارن و توازن بدن و زانوها بررسی می‌کند.
- روش دیگر تشخیص این مشکل به کمک اشعه ایکس است که شاید در تشخیص آن کمک کند و بتوان به کمک آن مشکلات زمینه‌ای دیگر در فرد را تشخیص داد.
انواع زانو ضربدری
زان ضربدری دو نوع مختلف دارد:
_زانوی ضربدری فیزیولوژیک: این نوع که بسیار هم شایع است. به‌خصوص در کودکان که تا سن ۷-۸ سالگی از بین می‌رود. درواقع عارضه زانوی ضربدری فیزیولوژیک بخشی از فرآیند رشد کودک به‌حساب می‌آید و نباید در مورد آن نگران شد.
_زانو ضربدری پاتولوژیک: این نوع از زانوی ضربدری در نتیجه بیماری‌هایی چون مالتیپل اپی فیزیال دیسپلازیا، شکستگی‌های قبلی استخوان پروگزیمال تیبیا (شکستگی زانو) ایجاد می‌شود.
انواع روش‌های درمان زانو ضربدری
درمان زانو ضربدری به کمک فیزیوتراپی
یکی از درمان‌هایی که در مورد پای ضربدری می‌تواند مفید باشد حرکات فیزیوتراپی زانو است. البته بهتر است قبل از مراجعه به یک فیزیوتراپ، ابتدا به یک متخصص ارتوپدی مراجعه نموده و ضمن معاینه و گرفتن راهنمایی از او نسبت به مراجعه به یک فیزیوتراپ اقدام کنید. بهتر است فیزیوتراپی که انتخاب می‌کنید کاربلد بوده و تجربه لازم را در این زمینه داشته باشد در غیر این صورت می‌تواند شما را مستعد انواع دیگری از مشکلات اسکلتی ازجمله ورم مفاصل، درد زانو و مشکلات دیگر قرار دهد.
درمان زانوی ضربدری با ورزش
یکی از عضلاتی که به حمایت از مفصل زانو کمک زیادی می‌کند عضله چهار سر ران است. برای تقویت آن می‌توان روی زمین دراز بکشید یک پای خود را صاف و پای دیگر خود را خم کنید به طوری که کف پا روی زمین باشد. عضلات پای صاف خود را سفت کرده و آن را به اندازه یک فوت از زمین بلند کنید و ۵ ثانیه در این حالت نگه دارید. نکته‌ای که این حرکت تمرینی دارد این است که عضلات کم باید در حالت استراحت باشد و نباید دردی در این ناحیه ایجاد شود.
درحرکت بعدی وقتی در حالت ایستاده قرار دارید و پاها به حد کافی از دیوار فاصله دارد. پاها را به اندازه عرض شانه باز کرده و حرکت اسکات را تا رسیدن بدن به زاویه ۹۰ درجه انجام دهید. حرکت اسکات در این وضعیت به این صورت است که کمر را روی دیوار از بالا به پایین حرکت دهید به‌طوری‌که انگشت پا و زانوها در یک خط قرار بگیرد. برای انجام این حرکت عضله شکم را جمع کرده و این وضعیت را تا ۱۰ ثانیه نگه دارید. به تدریج و با قدرت گرفتن عضلات می‌توانید این زمان را بیشتر کنید.
پشت یک صندلی قرار بگیرید و با دست خود آن را گرفته و وزن خود را روی یک پا قرار دهید. پای دیگر خود را به گونه‌ای خم کنید تا فقط اندازه انگشتان روی زمین باشد. سعی کنید با استفاده از عضله زردپی خود پای خم شده را به سمت باسن خود بلند کنید ۵ ثانیه نگه دارید و سپس پایین بیاورید. این حرکت را برای هر پای خود ۱۰ بار تکرار کنید.
بر روی زمین یا یک نیمکت بنشینید. یک پای خود را در جلوی بدن خود صاف کنید و یک حوله به صورت لوله شده در زیر زانوی صاف شده قرار دهید. بک کمک عضله چهار سر ران به حوله‌ای که زیر زانوی خود است فشار وارد کنید و سه ثانیه به همین شکل بمانید. برای هر دو پا این کار را ۱۰ بار تکرار کنید.
همچنین شما دوستان می‌توانید مقاله درمان زانوی ضربدری بدون جراحی را جهت کسب اطلاعات مفید بیشتر مطالعه کنید.
روش‌های تسکین درد در درمان زانو ضربدری
در این روش با استفاده از برخی روش‌های تزریقی مانند تزریق اوزون و اپیدورال درد بیمار را تسکین می‌دهند. در روش دیگر برای کاهش درد که به روش امواج رادیویی معروف است فشار وارده را بر زانو کاهش می‌دهند. از روش‌های دیگر در این حالت می‌توان به روش‌های ماساژ درمانی اشاره نمود.
بریس پا و ارتز کفش در درمان زانو ضربدری
در این روش پزشک بعد از گذشت سن ۷ سالگی در بیماری و عدم بهبودی اقدام به استفاده از کفش‌های طبی و یا بریس می‌کند. این روش به شرطی می‌تواند مفید باشد که مثلاً مفصل تغییر شکل داده باشد ولی هنوز انعطاف‌پذیر است و با استفاده از کفش طبی می‌توان مفصل را اصلاح کرد.
جمع‌بندی درمان زانو ضربدری
در این مقاله در مورد درمان زانو ضربدری مطالبی را بیان کردیم. نکته‌ای که اهمیت دارد این است که این بیماری باید حتماً جدی گرفته و درمان شود و در صورت عدم درمان فرد را با مشکلاتی ازجمله آرتروز، بیماری‌های روماتیسمی و… مواجهه کند.