آرتروز شانه یک بیماری شایع مفصلی است که باعث تحلیل رفتن غضروف‌های مفصل شانه و ایجاد درد، سفتی و محدودیت حرکتی می‌شود. این بیماری می‌تواند در نتیجه افزایش سن، آسیب‌های مکرر، بیماری‌های التهابی یا عوامل ژنتیکی رخ دهد. درمان آرتروز شانه بسته به شدت بیماری و نیازهای بیمار متفاوت است و شامل روش‌های غیرجراحی و جراحی می‌شود. در این مقاله از کلینیک تخصصی ارتوپدی و توانبخشی ایرانیان، به بررسی روش‌های مختلف درمان آرتروز شانه خواهیم پرداخت.
۱. درمان‌های غیرجراحی آرتروز شانه
در مراحل اولیه آرتروز شانه، روش‌های غیرجراحی می‌توانند درد را کاهش داده و عملکرد شانه را بهبود ببخشند. این روش‌ها عبارتند از:
۱.۱. داروهای مسکن و ضدالتهابی
مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌تواند درد و التهاب را کاهش دهد. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی‌تری مانند استامینوفن یا حتی داروهای تجویزی مانند سلکوکسیب را پیشنهاد کند.
۱.۲. تزریق‌های درمانی
تزریق کورتیکواستروئیدها: این تزریق‌ها به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کنند و اثرات آنها ممکن است چند ماه باقی بماند.
تزریق اسید هیالورونیک: این ماده به بهبود حرکت مفصل و کاهش درد کمک می‌کند.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): این روش شامل استفاده از فاکتورهای رشد طبیعی بدن برای تحریک ترمیم بافت است.
۱.۳. فیزیوتراپی و ورزش‌های درمانی
تمرینات تقویتی و کششی می‌توانند به بهبود دامنه حرکتی، افزایش قدرت عضلات اطراف شانه و کاهش درد کمک کنند. برخی از تمرینات مفید شامل موارد زیر هستند:
تمرینات دامنه حرکتی: کمک به حفظ انعطاف‌پذیری شانه
تمرینات تقویت عضلات شانه و کتف: مانند تمرینات با کش مقاومتی
تمرینات کششی: برای کاهش خشکی مفصل
۱.۴. روش‌های درمانی مکمل
طب سوزنی: برخی افراد با استفاده از طب سوزنی کاهش درد و بهبود عملکرد شانه را تجربه می‌کنند.
ماساژ درمانی: می‌تواند تنش عضلانی را کاهش دهد و به بهبود گردش خون در ناحیه آسیب‌دیده کمک کند.
استفاده از گرما و سرما: کمپرس گرم یا سرد می‌تواند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشد.
۲. روش‌های جراحی برای درمان آرتروز شانه
در مواردی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند و بیمار با درد شدید و محدودیت حرکتی روبه‌رو باشد، روش‌های جراحی ممکن است توصیه شوند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
۲.۱. آرتروسکوپی شانه
در این روش کم‌تهاجمی، جراح از طریق برش‌های کوچک، دوربین و ابزارهای جراحی را به داخل مفصل شانه هدایت می‌کند تا بافت‌های آسیب‌دیده را از بین ببرد یا ترمیم کند. آرتروسکوپی معمولاً برای بیمارانی که آرتروز خفیف تا متوسط دارند، مناسب است.
۲.۲. جراحی تعویض سطح مفصل
در این روش، تنها سطوح آسیب‌دیده مفصل با ایمپلنت‌های مصنوعی جایگزین می‌شوند. این جراحی برای بیمارانی که هنوز بخش زیادی از استخوان و غضروف سالم دارند، مفید است.
۲.۳. تعویض کامل مفصل شانه
در موارد شدید آرتروز، پزشک ممکن است جراحی تعویض کامل مفصل شانه را پیشنهاد کند. در این روش، مفصل آسیب‌دیده برداشته شده و با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود. این روش معمولاً برای بیمارانی که درد شدید و ناتوانی حرکتی دارند، انجام می‌شود.
۳. تغییر سبک زندگی و مدیریت آرتروز شانه
۳.۱. کنترل وزن : اضافه‌وزن می‌تواند فشار بیشتری به مفاصل بدن وارد کند. کاهش وزن می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک کند.
۳.۲. رژیم غذایی ضدالتهابی : مصرف غذاهای حاوی امگا-۳ مانند ماهی سالمون، گردو و روغن زیتون، میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند التهاب مفاصل را کاهش دهد.
۳.۳. اصلاح حرکات روزانه : اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
استفاده از تکنیک‌های صحیح هنگام انجام کارهای روزمره
استراحت کافی به شانه برای جلوگیری از بدتر شدن علائم
همچنین بخوانید: فیزیوتراپی درمان شانه درد در منزل
۴. تکنولوژی‌های نوین در درمان آرتروز شانه
۴.۱. سلول درمانی و درمان‌های زیستی : تحقیقات در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی برای بازسازی غضروف مفاصل ادامه دارد و ممکن است در آینده گزینه‌ای مؤثر برای درمان آرتروز باشد.
۴.۲. استفاده از ارتزها و وسایل حمایتی : بریس‌ها و ارتزهای مخصوص شانه می‌توانند به حفظ پایداری مفصل و کاهش درد کمک کنند.
۴.۳. فیزیوتراپی با تکنولوژی‌های نوین : استفاده از دستگاه‌های الکتروتراپی، اولتراسوند و لیزر درمانی می‌تواند در کاهش التهاب و بهبود عملکرد شانه مؤثر باشد.
نتیجه‌گیری
آرتروز شانه یک بیماری چالش‌برانگیز است، اما با استفاده از ترکیبی از روش‌های غیرجراحی، جراحی و تغییرات سبک زندگی، می‌توان علائم آن را کنترل کرد. انتخاب روش درمانی مناسب بستگی به شدت بیماری و نیازهای بیمار دارد. اگرچه درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، اما مدیریت صحیح آن می‌تواند کیفیت زندگی افراد را بهبود بخشد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.