اختلالات سیستم وریدی همانند اختلالات شریانی اندام ها می توانند حاد یا مزمن باشد. تمرین درمانی فقط یک جنبه از درمان افراد مبتلا به بیماری های حاد مثل ترومبوفلبیت و یا اختلالات مزمن مثل واریس سیستم وریدی و نارسایی مزمن سیستم وریدی است.
تست های اندازه گیری کارایی سیستم وریدی :
اندازه گیری محیط اندام های بالایی و پایینی.بستن دستگاه فشارسنج خون دور ساق پا در افراد مبتلا به ترومبو فلبیت معمولا نمی توانند فشار بیشتر از ۴۰ میلی متر جیوه را تحمل کنند یا علامت هومن (HUMAN SIGN) که در آن فرد به حالت سوپاین و به پشت دراز کشیده و زانو صاف است و درمانگر مچ پای فرد را به طور پسیو به دورسی فلکشن می برد و عضلات پشت ساق را به آرامی فشار می دهد اگر درد ظاهر شد نشان دهنده علائم ترومبوز عمقی است
سونوگرافی داپر و اسکرینینگ داپلکس وریدی و ونو گرافی نیز از دیگر روش هاست
ترومبوز سیستم ورید عمقی (deep vein thrombosis-DVT) ترومبوز وریدی در اندام خهاسی تحتانی می تواند در سیستم وریدی های سطحی (ورید های صافن بزرگ و کوچک) و یا سیستم وریدی های عمقی (ورید پوبلیته فمورال یا ایلیاک) باشد.ایجاد ترومبوز در ورید های سطحی کوچک بوده و بدون نتایج جدی از بین می رود.برخلاف آن تشکیل ترومبوز در ورید های عمقی ساق پا یا نواحی پروگزیمال تر (لگن و ران)بزرگ بوده و می تواند باعث بروز علائم جدی شودکه به آن ترومبوز سیستم وریدی عمقی گفته میشودهنگامی که یک لخته از دیواره رگ جدا شود و به سمت پروگزیمال حرکت کند به آن آمبولی ریوی می گویند که ممکن است منجر به مرگ شود.
عوامل خطر ساز ترومبوز وریدی :
ترومبوز عمقی سیستم وریدی در اندام های تحتانی یک عارضه شایع پس از جراحی یا ضایعات عضلانی اسکلتی بی حرکتی طولانی مدت یا بستری در تخدت است و استاز وریدی آسیب دیواره یا التهاب دیواره های وریدی یا وضعیت هایپر کواگولیته خون نسبت دیده میشود.
عوامل خطر ساز ترومبوز شامل موارد زیر هستند :
عوامل خطر ساز قوی ترومبوز :
دوره بی حرکتی پس از شکستگی (لگن فمور تیبیا ) یا پس از جراحی(آرتروپلاستی زانو و هیپ) جراحی عمومی ماژور وآسیب طناب نخاعی
عوامل خطرساز متوسط ترومبوز :
جراحی آرتروسکوپی زانو کاتتر ورید مرکزی شیمی درمانی نارسایی احتقانی وریدی نارسایی ریوی درمان های تعویض هورمون بدخیمی فعال(طی شش ماه گذشته) درمان خوراکی پسیشگیری از بارداری سکته مغزی بارداری(پس از زایمان) ترومبوفیلی و سابقه ترومبو آمبولی وریدی
عوامل ضعیف ترومبوز :
بستری بیش از سه روز در تخت بی تحرکی بعلت نشستن(سفر های طولانی ) افزایش سن جراحی لاپاراسکوپی چاقی مفرط واریس
یافته های بالینی ترومبوز عمقی :
در موارد اولیه درد مبهم سیا درد شدید تورم بروز تغییرات در دما و رنگ ناحیه(خصوصا گرمی و قرمزی)
راه تشخیص اصلی در این عارضه روش های تصویر برداری تشخیصی مثل سونوگرافی داپلر یا ونو گرافی یا اسکرینینگ داپلکس است.
درمان ترومبوز عمقی :
- استفاده از دارو های ضد انعقاد خون(هپارین)
- الویشن اندام های تحتانی دز وضعیت طاق باز یا نشسته(روی چهار پایه) پرهیز از نشستن طولانی مدت
- گچ اندام تحتانی
- راه اندازی هر چه سریع تر بیمار پس از جراحی(ترجیحا قبل از روز ۱ یا ۲ )
- انجام تمرسینات فعال پمپی مچ پا به طور منظم در طول روز در حالت دراز کشیده طاق باز
- استفاده از جوراب یا باند فشاری
درمان دارویی شامل استفاده از دارو هایی چون هپارین وارفارین آسپرین و سایر دارو ها با تجویز پزشک صورت می گیرد.
فیزیوتراپی سیستم وریدی :
در مرحله حاد بیماری فیزیوتراپی ممنوعیت دارد چون حزکت اندام میتواند باعث کنده شدن لخته و بروز آمبولی می گردد که این آمبولی باعث سکته مغزی قلبی ریوی و غیره می تواند بشود.
پس از دوره حاد و بستری همراه با دارو های ضد انعقاد خون راه اندازی و موبیلیتی بیمار باید برگردانده شود که با فیزیوتراپی امکان پذیر است.